Merhaba sevgili anne babalar “ Bu soru da ne, çocuk yalan mı söyler?” demeyin. Her çocuk masum bir şekilde yalan söyleyebilir. Çocuklar anlattıkları konulara masalımsı bir hava katabilir, hikayeleştirebilirler. ( Olmayan bir olayı olmuş gibi anlatabilirler) bu zararlı bir durum olmasının aksine zihin gelişimleri açısından faydalıdır. Dikkat çekmek için anlattıklarını abartırlar. Kendisini ilgisiz hisseden çocuklar ilgi çekmek için yalan söyleyebilirler.
Özellikle ikinci kardeş geldiğinde anne babasının kendisini hiç sevmediğini hep kardeşiyle ilgilendiklerini kendisini sürekli azarladıklarını hatta dövdüklerini anlatırlar.
Sahip olmak istedikleri şeyler için yalan söyleyebilirler. Aslında niyetleri kötü değildir. Arkadaşlarının değişik eşyalarını, kalem, silgi, kalem açacaklarını alırlar, almadıklarını inandırırlar. Dikkatli anneler ertesi gün gelir çocuğu ile konuştuğunu arkadaşından aldığı eşyaları iade ederek özür dilemesi gerektiğini belirtir. (Mükemmel anne)
Aşağılanan sürekli azarlanan çocuklar değer görme isteği ile yalan söyleyebilirler. Çaresizlik hissettiklerinde kurtarıcı olarak yalana başvurabilirler. Mükemmele zorlanan, keskin sınırlar çizen çocuklar kendilerini kurtarıcı olarak yalan söyleyebilirler. Sınıf içinde çok sevilen ilgi gören arkadaşlarının canını yakmak için yaşanmamış kötü bir olayı arkadaşı yapmış gibi anlatabilir. Hiçbir çocuk mükemmel değildir. Bizlerin de mükemmel olmadığı gibi… konular uzar gider…
Bu gibi durumlarda bizler ne yapabiliriz. Öncelikle yalan söylediğini anladığımızda çocuklarımızı suçlamayalım. Yalancı ithamında bulunmayalım. Yalan söylediğini anladığımızda şaka mı yapıyorsun demek daha doğru olur. Bağırmak, korkutmak asla çözüm değildir. Bu şekilde davranırsak yaptığı davranışı desteklemiş oluruz. “ Neden yalan söylüyorsun” “Sen yalancısın” gibi cümlelerle suçlanan çocuk vazgeçmek yerine daha fazla yalana başvuracaktır. Çocuğun yalanlarına abartılı tepkiler vermeyelim. Konuşarak niçin yalan söylediğini doğru analiz etmeli. Yavaş yavaş bu davranışlarından vazgeçirmeliyiz.
Çocuğu iyi gözlemlemeli neyi doğru neyi yanlış anlattığını ayırt etmeliyiz. “ çocuklar yalan söyler” diye yalanına eşlik etmemeliyiz. Gerekirse öğretmeninden yardım istemeliyiz. Ama halen devam ediyorsa bir uzmana başvurmalıyız. Çocuğunuz yalan söylüyorsa ya sizden korkuyordur ya da sizin yaptığınızı yapıyordur. Yalan söyleyen anne baba ve öğretmenlerin yalan söyleyen çocukları olacaktır.
Sözlerimi Bernie Siegal’in güzel sözüyle bitiriyorum. “ Çocuklarınıza çok değerli bir hazineymiş gibi bakın, onları ve kendinizi onurlandırın”